စီမံကိန်းနောက်ခံအကြောင်းသမိုင်းအကျဉ်း
၁။ မြန်မာနိုင်ငံသည် လူဦးရေ (၅၁) သန်းကျော်ရှိပြီး လူဦးရေ၏ (၇၀%)ခန့်သည်ကျေးလက် ဒေသများတွင် နေထိုင်လျက်ရှိကြပြီး ကျေးရွာပေါင်း (၆၃၈၉၉) ရွာရှိသည့် အနက် ၃၀% ခန့်သာ လျှပ်စစ်မီးရရှိသည့် အနေအထားဖြစ်သည့်အတွက် ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် တစ်နိုင်ငံလုံး လျှပ်စစ် ဓါတ်အားရရှိရန် နိုင်ငံတော်အစိုးရနှင့် ကမ္ဘာ့ဘဏ်တို့ ပူးပေါင်း၍ အမျိုးသားလျှပ်စစ်ဓာတ်အား ရရှိရေးစီမံကိန်း (National Electrification Project) ကို (၂၀၁၅) ခုနှစ်တွင် စတင်ချမှတ် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ NEP စီမံကိန်းတွင် မြေမျက်နှာသွင်ပြင် အနေ အထားအရ ကုန်ကျစရိတ်အသက်သာဆုံး မီးလင်းရေး အစီအစဉ် (Geospatial Least Cost Electrification Rollout Plan) ရေးဆွဲခဲ့ပြီး မဟာဓာတ်အားလိုင်း တိုးချဲ့သွယ်တန်းခြင်း (Grid-extension) လုပ်ငန်းကို လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနမှ တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက် မည်ဖြစ်ပြီး မဟာဓာတ်အားလိုင်းပြင်ပ (Off-grid) မီးလင်းရေး လုပ်ငန်း များကို စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနမှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်မည် ဖြစ်ပါသည်။ ၂၀၃၀ ပြည့် နှစ်တွင် တစ်နိုင်ငံလုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရရှိရန် အောက်ဖော်ပြပါ ရည်မှန်းချက်များအတိုင်း အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ပါသည်-
ရည်ရွယ်ချက်
အမျိုးသားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားရရှိရေးစီမံကိန်း (မဟာဓာတ်အားလိုင်းပြင်ပစနစ်)ကို
- ကျေးလက်ဒေသတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားတိုးမြှင့်ရရှိရေး၊
- မဟာဓာတ်အားလိုင်းနှင့်ဝေးကွာသည့် ကျေးရွာများတွင် အကြိုလျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပေးရေးစနစ် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရန်၊
- ပြည်သူ့ထည့်ဝင်ငွေဖြင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သည့် မီးလင်းရေးစနစ် အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရွက်ရန်၊
- ပြည်သူ-ပုဂ္ဂလိကပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သည့်စနစ် (Public-Private Partnership) ဖွံ့ဖြိုးလာစေရေးဆောင်ရွက်ရန်၊ ရည်ရွယ်၍ ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဦးစီးဌာနမှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။
၂။ စီမံကိန်း၏ ပထမ (၅) နှစ် (၂၀၁၆−၂၀၂၁)အတွက် ကမ္ဘာ့ဘဏ် IDA ချေးငွေ အမေရိကန် ဒေါ်လာသန်း(၄၀၀)အနက်မှ ဒေါ်လာသန်း ၃၁၀ ကို (မဟာဓာတ်အားလိုင်းတိုးချဲ့ သွယ်တန်းခြင်း အတွက် သန်း ၃၀၀၊ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့အတွက် ၁၀ သန်း) အသုံးပြု ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး မဟာဓာတ်အားလိုင်းပြင်ပ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးလုပ်ငန်းများ ကို ကမ္ဘာ့ဘဏ် ချေးငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၉၀ (မဟာဓာတ်အားလိုင်းပြင်ပ မီးလင်းရေး လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခြင်းအတွက် သန်း ၈၀၊ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့ အတွက် ၁၀ သန်း) ဖြင့် တာဝန်ယူဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။
၃။ မဟာဓာတ်အားလိုင်းပြင်ပစနစ်ကို အိမ်သုံးဆိုလာစနစ်၊ အသေးစားဓာတ်အားစနစ် ဟူသည့် နည်းလမ်း (၂) သွယ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်သည်။
၄။ ပထမ (၅) နှစ် စီမံကိန်းမှ ပထမနှစ် စီမံကိန်း ကို (၂၀၁၆-၂၀၁၇) ခု ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် စတင်၍ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ စီမံကိန်းကို မြေမျက်နှာသွင်ပြင် အနေအထားအရ ကုန်ကျ စရိတ်အသက်သာဆုံး မီးလင်းရေး အစီအစဉ် (Geospatial Least Cost Electrification Rollout Plan) ရေးဆွဲ၍ Phase (၅) ခုခွဲထားပြီး နောင်(၁၀)နှစ် မှ (၁၅)နှစ်အထိ လျှပ်စစ်မီးမရရှိ နိုင်သည့်ဒေသများဖြစ်သည့် Phase (၄) နှင့် (၅)တွင် အကြိုမီးလင်းရေးအစီအစဉ် (Pre-electrification) အရ မဟာဓာတ်အားလိုင်းပြင်ပစနစ်ဖြင့် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးဦးစီးဌာနမှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။
နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေမှုများ